Okaliptus: Mersingiller familyasından; Anavatanı Avusturalya olan, her zaman yeşil bir ağaç cinsidir. Bazılarının boyu 150 m’ye ulaşır. Ender olarak ağaçcık şeklinde bulunur. Çiçekleri beyaz-sarı veya kırmızı renktedir.
Meyvesi tepeden 4-5 yarıkla açılan kapsüldür. Odunu sert ve reçinelidir. Yapraklarında uçucu yağ, reçineler, acı madde ve tanen vardır. Uçucu yağı çok miktarda sineol taşır. 160′tan fazla türü vardır.
Diğer İsimleri: Sıtma ağacı, Eucalyptus
Yetiştirildiği Yerler: Eterik yağının büyük kısmı Fas, İspanya, Portekiz ve Brezilya gibi ülkeler tarafından temin edilmektedir. Türkiye’de ise Akdeniz ve Ege bölgesinin sahile yakın yörelerinde rahatlıkla yetişebilir.
Toplanması ve Saklanması: Kışın yapraklarını dökmeyen bir bitki olduğu için her zaman yaprakları toplanabilir. Fakat yüksek oranda eterik yağ içerdiği Mayıs ve Eylül aylarında toplanması daha makbuldür.
Faydaları:
Ateşi düşürür.
Göğsü yumuşatır.
Nezlede faydalıdır.
Vücudu kuvvetlendirir.
İdrar yollarını temizler.
Sıtmada oldukça faydalıdır.
Astım ve veremde faydalıdır.
Yaraların mikrobunu öldürür.
Boğaz ve burun iltihaplarını giderir.
Nefes darlığı ve öksürüğe karşı etkilidir.
Solunum yolları hastalıklarında faydalıdır.
Basur memelerinden kaynaklanan şikayetleri giderir.
Romatizma ve şeker hastalığı şikayetleri olanlara iyi gelir.
Bronşite ve diğer solunum yolları hastalıklarında faydalıdır.
Ağız kokularını gidericidir. Bu durumlar için ispirtolu ya da zeytinyağlı eriyikleriyle gargara yapılır.
Romatizma ağrıları, kas kasılmaları ve üşütmelerden ortaya çıkan ağrılarda şikayet edilen yere lapası uygulanır.
Okaliptüs Yaprağı ve Yağı Nasıl Kullanılır? Okaliptüs yaprağı ve yaprağından elde edilen uçucu bir yağ olan okaliptüs yağı tıbbi amaçlarla kullanılır. Okaliptüs yaprağı kaynatılarak su buharı solunabilir ya da çay olarak içilebilir, okaliptüs yağı ise haricen masaj şeklinde cilde yedirilerek ya da kaynatılarak buharından istifade etmek şeklinde kullanılabilir.
Yapraklarından çay yapılırsa nezle, bronşit, nefes darlığı gibi şikayetlere iyi gelir. Okaliptüs yağı yaralara sürülürse mikrop kapmasını önler. Okaliptüs ağacı yüksek oranda su çeken bir ağaç olduğu için bataklıkların kurutulması amacıyla da kullanılmaktadır.
Çay: Bir tutam yaş yaprağı üzerine bir bardak kaynar su dökülür. 10 dakika demlendirilerek yapılan çay, sekerle tatlandırılarak günde iki-üç kez içilebilir.
Buhar Banyosu: Okaliptüs yapraklarından 2-3 tatlı kaşığı alınır. Bir kaseye konularak üzerine dört bardak kaynar su dökülür. Çıkacak uçucu yağın kaçışını önlemek üzere başı ve kaseyi kapayan büyük bir havlu örtülür. Kaseye doğru eğilip 10 dakika süreyle okaliptüs buharı solunur.
Lapa: Yaş yaprakları ezilerek okaliptüsün lapası hazırlanır. Masaj yapılarak sürülür.
İspirtolu ya da zeytinyağlı eriyik hazırlamak: Okaliptüs yaprakları bu maddelerin içine yatırılıp 7-10 gün bekletilir. Bu eriyikle ağızda gargara yapılır ya da suyla seyreltilip şekerle tatlandırılarak içilir.
Uyarı: Okaliptüsün aşırı dozlarda alınması zehirlenmeye yol açabilir. Okaliptüsle yapılan her uygulamadan sonra eller iyice yıkanmalı, gözlere dokunulmamalıdır. Küçük çocuklara verilmemelidir.