Obezite (şişmanlık) vücutta fazla miktarda yağ birikmesi sonucu ortaya çıkan ve mutlaka tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır. Obezite, insan vücudunda bulunan bütün sistemleri kalp ve damar sistemi, solunum sistemi, hormonal sistem, sindirim sistemi gibi sinsice etkileyen birçok önemli rahatsızlığa neden hazırlayan hastalıktır.

Bu durumda obeziteyi, insan yaşamını kısaltan ve yaşam kalitesini de olumsuz yönde etkileyen bir hastalık olarak tanımlayabiliriz. Yapılan araştırmalara göre obezite, özellikle son 20 yılda, bütün dünyaya süratle artıyor ve salgın hastalık gibi yayılıyor.

Yaşamı Kısaltan Bir Hastalıktır

‘’Acil Durum Çağrısı’’ dünyanın 1-1,5 milyarı ya şişman ya da fazla kilolu büyüme çağındaki çocuklar ve gençlerde hızla yayılıyor 6-10 yaş kız ve erkek çocukların %15’i şişman.

Şişmanlık Nedeniyle Oluşan Hastalıklar

Şişmanlığın neden olduğu birçok hastalık aşağıda sıralanmıştır:

*İnsülin direnci ve kanda insülin hormonu yüksekliği (insülinin etkisini gösterememesi)
*Şeker hastalığı veya açlık kan şekerinin 110mg/dl’den fazla olması
*Hipertansiyon (büyük tansiyonun 13, küçük tansiyonun 8,5’dan fazla olması)
*Kalpteki koroner damarlarda hastalık
*Kanda trigliserit denen yağın 150 mg/dl‘den fazla olması
*Safra kesesi hastalığı
*Rahim, meme ve kalınbağırsak kanserinde artış
*Diz ve kalça ekleminde kireçlenme
*Felç
*Uykuda nefes durması ve horlama
*Karaciğerde yağlanma
*Astım
*Varis
*Solunum zorluğu
*Şişman kadınlarda gebelik süresince bazı hastalıkların sık görülmesi
*Adet düzensizlikleri
*Tüylenme
*Ameliyatların riskli olması
*Psikolojik stres
*İdrar kaçırma
*İdrarla protein atılımının artması

İdeal kilo, en sağlıklı olduğunuz, duygusal ve sosyal bakımdan kendinizle en barışık olduğunuz kilodur. Kilonuzdaki küçük bir azalmanın bile sağlığınız için ne kadar faydalı olduğunu aklınızdan hiç çıkarmayın.

Yaşamın Hangi Dönemlerinde Kilo Alma Riski Vardır?

*Gebelik
*5-7 yaş arası
*Ergenlik dönemi
*Menopoz
*Erken erişkinlik dönemi (25-35 yaş)
*Başarılı kilo vermenin arkasından gelen dönem

*Şişmanlığın Nedenleri?

*Aşırı besin alımı
*Fiziksel hareketin yetersiz olması
*Psikolojik sorunlar
*Hormon bozuklukları
*Genetik faktörler
*Çevresel faktörler

Kimler Obezdir?

18,5 ve altı Zayıf
18,5-25 Normal kilolu
25-30 Hafif kilolu
30-40 Obez (şişman)
40 ve üstü ileri derecede obez

*Eğer beden kitle indeksiniz 18,5’in altında ise zayıfsınız. Bu halinizden memnun olabilirsiniz ancak, normal sınırların altında olduğunuzu sakın unutmayın. Yani siz de sağlığınıza ve beslenmenize dikkat etmek durumdasınız.

*Beden kitle indeksinizi 18,5-24.9 arasında ise sizin durumunuz gerçekten ideal demektir. Büyük olasılıkla dengeli besleniyorsunuz ve egzersizi ihmal etmiyorsunuz. Aynı şekilde devam etmeniz önerilir. Fakat 25 civarında olmaya başlarsanız, bir şeyler aksıyor demektir. Ama kontrolü elden bırakmayın.

*25-30 arası beden kitle indeksine sahipseniz, derhal harekete geçirmenizi tavsiye ederiz. Fazla kilolu olmak sizi şu an için rahatsız etmiyor olabilir, ancak unutmayın ki vücudunuzda birikmiş olan yağlar size sinsice tuzaklar hazırlıyor olabilir.

Belki siz de bazı rahatsızlıkları fark ediyorsunuz. Örneğin basit bir yürüyüşle bile eskiye oranla daha çabuk yoruluyor, bir iki kat merdiven çıkarken nefes nefese kalıyor ve daha çok terliyorsunuz ve eminiz ki siz bunları kilonuza değil de, yaşınıza veya başka alışkanlıklarınıza bağlıyorsunuz. Hayır, bunlar büyük olasılıkla vücudunuzun size verdiği önemli işaretler. Size kibarca kilonuzdan dolayı uyarıyor, lütfen onun sesine kulak verin. Haydi harekete geçin!

*Hesapladığınız beden kitle indeksiniz 30 ve üzerinde çıktıysa, biliniz ki tıbben hastasınız. “Ben halimden memnunum” demeyin sakın, çünkü siz de sorunlarınızın farkında olmayabilirsiniz.

*Kilo Hedefim Ne Olmalı?

Sadece %5-10’luk bir kilo kaybı:

*Kiloyla ilişkili hastalıkların riskini,
*Kan basıncını,
*Kan şekerini,
*Kandaki kolesterol ve trigliseritleri,
*Erken ölüm riskini azaltır,
*Kendinizi oldukça iyi hissetmenizi sağlar.

Bu nedenle, genellikle önerilen kilo verme hedefi, başlangıç ağırlığının %10’undan fazla olmamalıdır. Bu %10’luk hedefe ulaşıp, kiloyu en az 3 ay koruyabilirseniz, kilo vermeye devam edebilirsiniz. Çünkü vücudunuzun yeni kilosuna uyum sağlayabilmesi için zamana ihtiyacı vardır.

Büyük hedefler koymak ve ulaşıncaya kadar vücudu yıpratmak için her türlü mucize yöntemlere başvurmak vücuda yorgunluktan başka bir şey vermez. Bu kilolar kısa sürede alınmadığına göre kısa sürede de verilmemelidir. Her verdiğiniz kilonun keyfini çıkartın.

Bu hafta yarım kg’mu verdiniz üzülmeyin kilo vermeseniz de sadece yeterli ve dengeli beslendiğiniz için kendinizle gurur duyun.

İdeal Kiloma Ulaşmak Ne Kadar Zamanımı Alır?

Kilo kaybı haftada 1 kg’ı geçmemelidir. Önerilen haftada 0,5-1 kg vermektir. Yavaş ve istikrarlı bir kilo kaybı daha sağlıklı, daha gerçekçi ve daha uzun korunabilmektedir. Ancak bu herkes için aynı değildir. Genelde en çok yanıltan 5 kg fazlalığı olan bir kişinin ayda 1 kg vermesi normalken 15 kg fazlalığı olan bir kişi ayda 4 kg verebilir bu yüzden kişiler birbirleri ile kıyaslama yapılmamalıdır.

Kilo vermenin belli bir süresi olmamalıdır. Kişinin sosyal yaşantısı, ekonomik durumu, aile faktörleri, stres gibi faktörler ve kişinin kendine fiziksel ve ruhsal olarak iyilik hali içinde hissettiği süredir. Bu süre kişiye özeldir.

Diyet yapmak mı? Yoksa düzenli ve sağlıklı bir yeme alışkanlığı mı? Çok sıkı bir diyeti kısa sürelerde bile devam ettirmek zordur. Diyetisyeniniz bu konuda size yol gösterecektir

Kilo Vermede Başarılı Olabilmesi İçin

1. Birey tedaviyi kesinlikle istiyor olmalı,
2. Bireye uzun sürede yeterli ve dengeli beslenme alışkanlığı kazandırılmalı,
3. Doktor, diyet uzmanı, egzersiz uzmanı ve gereğinde psikiyatrist ile sürekli iletişimde olmalı,
4. Diyet uzmanının verdiği diyet, egzersiz uzmanının egzersiz programı aynen uygulanmalı,
5. Bilinçli ve sabırlı olmalı,
6. Diyet bireye özgü düzenlenmeli,
7. Zayıflama süresi doğru saptanmalı ve başarılabilir hedefler belirlenmeli,
8. Sık aralıklarla beslenmelidir,
9. Hedefe ulaşıldıktan sonra dahi program ekibi ile olan iletişim kesilmemeli,
10. Hastaya büyük davranış değişikliği kazandırmak için yardım edilmeli,
11. Ulaşılabilen hedefler konulmalı,
12. Kişinin hayatını zorlaştıracak, yapamıyacağı, sıkı diyet programları olmamalı.

Hatalı Zayıflama

Bu güne kadar kilo kaybı sağlayıcı özel olarak isimlendirilmiş ve pazarlanmış diyet sayısı oldukça fazladır. ‘Mucize diyet’, ‘1 haftada 5 kg verdiren diyet‘ v.b. diyetlerin WHO tarafından bilimsel olarak kabül edilmediği gibi de insan sağlığını tehdit etmektedir.

Hatalı Zayıflama Programları;

*Kişiye özel olmayan diyetler (özellikle gazete, dergi vb. yayınlarda bulunan; kişilerin özellikleri dikkate alınmayan diyetler)
*Kısa sürede hızlı kilo kaybı sağlayan “sihirli şok” diyetler
*Kişinin gereksinimine göre düzenlenmemiş, kontrol altında yapılamayan çok düşük kalorili diyetler
*Yeterli ve dengeli beslenme alışkanlığı kazandırılmayıp, özel ürünleri öneren diyetler
*Tek tip besine dayalı diyetler (lahana diyeti, greyfurt diyeti)
*Zayıflattığı öne sürülen ve pek çok yan etkisi bulunan ilaçlarla beraber önerilen diyetler
*Gerçek kilo kaybı yerine vücuttan sadece su kaybına neden olan diüretik (idrar söktürücü) ilaçlar ve saunalar

Hatalı Zayıflama İle Oluşan Sağlık Problemleri;

*Saç dökülmesi
*Safra kesesinde taş
*Böbrek taşı
*Gut
*Kabızlık ile birlikte oluşan hemoroit
*Adet görememe
*Saç dökülmeleri
*Kansızlık
*Kalp atım bozuklukları
*Gözaltı morluklar
*Vücutta su kaybı nedeniyle dehidratasyon
*Ağız içi yaralar
*Hipoglisemi
*Deride sarkmalar
*Kemik erimesi
*Depresyon
*Panik atak
*Hormon bozukluğu (hipotroid)

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir