Doğum tarihi: ?? ?? 1885
Ölüm tarihi: ?? ?? 1949
Kaç yaşında öldü: 64
Meslek: Heykeltraş
Doğum yeri: İstanbul
Ölüm yeri: İstanbul
Özellikle gerçekçi büst çalışmalarıyla tanınan heykeltraşdır.
Mahir Tomruk, 1885 yılında İstanbul’da doğmuştur. Tam adı Mehmet Mahir Tomruk’dur. 1910 yılında Sanayi-i Nefise Mektebi’ne (Güzel Sanatlar Okulu) girdi. Okulda Yervant Oskan Efendi ile İhsan Özsoy’un öğrencisi oldu. Okulu 1916 yılında bitirdikten sonra Almanya’ya giderek Münih Güzel Sanatlar Akademisi’nde Profesör Kurtz ve Profesör Brecher’in öğrencisi oldu. 1924 yılında Türkiye’ye döndü.
Mahir Tomruk, 1927 yılında Sanayi-i Nefise Mektebi’ne modelaj öğretmeni olarak girdi. 1933’te de İhsan Özsoy’un emekliye ayrılması üzerine heykel atölyesine geçti. Görevi Heykel Bölümü başkam Rudolf Belling’e çevirmenlik yapmaktı. Bu nedenle atölye öğretmeni olarak pek etkin olamadı. 1948 yılında emekliye ayrıldı.
Mahir Tomruk, öğrencisi Nijat Sirel’le birlikte 1931 yılında Bursa’daki Atatürk Anıtı’nı yapmıştır.
Bursa Atatürk Anıtı.
Nijat Sirel ile birlikte 1931 yılında gerçekleştirdiği Bursa Atlı Atatürk anıtı, en güzel eselerinden biri olarak kabul edilir.
Mahir Tomruk’un eserlerinde yalın ve gerçekçi bir tavırla genel anlamda klasik ve akademik tarzda eserler üretmekte, Alman Neoklasizminin etkilerini eserlerinde yansıtmaktadır. Mahir Tomruk, ağırlık verdiği büst çalışmalarını bronz malzemeyle sağlam ve dayanıklı bir hale getirmiştir. Ona göre bir heykel, küçük ayrıntılardan oluşan bir bütün değil, fakat küçük ayrıntılara ayrılabilen bir bütün olmalıdır. Büstlerin ayrıntılarında, hareketsiz ve donuk ifadeler, ve sadelik dikkat çeker.
Mahir Tomruk’un özellikle hareketsiz, durgun yapıtlarında Yunan heykellerinin ve Fransız heykelci Aristide Maillol’nun etkileri sezilir. Bugün hepsi İstanbul Devlet Resim ve Heykel Müzesi’nde bulunan “Mimar Ernst Arnold Egli’nin Başı” (1933), “Annesinin Başı” ve “Fazıl Tomruk’un Başı” gibi birçok büstünde gerçekçi bir anlatım egemendir.
Rodin’in romantik etkilerini, kendi klasik tanımıyla yorumladı. Bir süre, ahşap heykel çalışmaları da yaptığı bilinmektedir. Kendisi 20. yüzyılda özellikle heykel sanatına yön verdi. Özellikle Akdeniz isimli çalışmasıyla tanındı, ideal güzellikten yanaydı. Çoğunlukla çıplak figüratif çalışmalar yaptı. Kadın figürlerinde daha dingin ve ağırbaşlı bir hava sezinlenirken, erkek figürlerinde acı ve melankoli hâkimdir.
Mahir Tomruk, 1949 yılında İstanbul’da 64 yaşında vefat etti.