Doğum tarihi: 18 Nisan 1907
Ölüm tarihi: 13 Ağustos 1974
Kaç yaşında öldü: 67
Burcu: Koç
Meslek: Yazar, Şair, Öğretmen
Doğum yeri: Fatih, İstanbul
Ölüm yeri: İstanbul
Yazar, şair, öğretmen, edebiyat tarihçisi Nihad Sami Banarlı cumhuriyet devri yazarlarındandır.
Nihad Sami Banarlı, 18 Nisan 1907 tarihinde İstanbul’un Fatih semtinde doğmuştur. Babası Mutasarrıf İlyas Sami Bey ile annesi Hafize Nadire Hanım’dır. Nihad Sâmi Banarlı, aslen Fatih Sultan Mehmed’in Trabzon seferinde ordunun alemdarlığını yapan ve fetihten sonra Trabzon’da kalan bir aileye mensuptur. Dedesi ve babası Osmanlı hükûmetlerinde vazifelerde bulunmuş, şiir ve edebiyatın içerisinde kimselerdir. “Somyarkın” olan soyadını babasının ve annesinin mezarlarının bulunduğu Tekirdağ’ın Banarlı köyünden almıştır. Nihad Sami Banarlı, 1924 yılında Vefa Sultanisi Orta Kısmı’ndan 1927 yılında da İstiklal Lisesi’nden mezun oldu ve İstanbul Yüksek Öğretmen Okulunda eğitim görmeye başladı. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nden ise 1930 yılında mezun oldu.
Nihad Sami Banarlı, Darülfünun Edebiyat Şubesi’nden Mehmet Fuat Köprülü nezaretinde hazırladığı tezi ile mezun olmuş ve Edirne’ye öğretmen sıfatıyla gönderilmiştir. 1929 & 1934 yılları arasında Edirne Lisesi ile Kız ve Erkek Öğretmen Okulu’nda edebiyat öğretmenliği yaptı. Daha sonra İstanbul’a döndü ve 1947 yılına kadar ise sırayla İstanbul’da Kabataş Lisesi, Galatasaray Lisesi, Boğaziçi Lisesi, Şişli Terakki Lisesi ve Işık liselerinde öğretmenlik yaptı.
1947 yılında İstanbul Eğitim Enstitüsü yanı sıra 1950 yılında İstanbul Yüksek Öğretmen Okulu’nda çalıştı. 1959 & 1962 yılları arası İslami Türk edebiyatı dersleri verdi. 1957 yılında Yüksek Öğretmen Okulu müdürlüğüne getirildi. 1969 yılında emekli oldu.
Bu süre içerisinde başta Sedat Simavi’nin Yedigün dergisinde ve Hürriyet gazetesi olmak üzere pek çok gazete ve dergide yazılar kaleme almıştır.
Yazı hayatına ortaokulda iken başlayan Nihad Sami Banarlı’nın eserleri arasında hece ve aruz vezinleri ile şiirler, oyunlar, hikâyeler ve denemeleri bulunur. Öğretmenliğe başladığının ilk yıllarında Altı Ok, Orhun, Ötüken ve Atsız dergilerinde makale ve şiirleri yayımlanmıştır. Ülkü, Yahya Kemâl Mecmuası, Hayat Tarih Mecmuası, Meydan, Kubbealtı Akademi Mecmuası adlı dergilerde ve Hürriyet, Akşam ve Yeni Sabah gazetelerinde çok sayıda yazı, makale ve edebî sohbetleri yayımlanmıştır. En iyi bilinen eserleri Türkçenin Sırları, liseler için yazmış olduğu edebiyat kitabı ve Resimli Türk Edebiyatı Tarihi adlı eserlerdir.
Kızıl Çağlayan ve Yuvanın Şarkısı adlı manzum piyesleri MEB’in açtığı yarışmayı kazandı, bakanlık yayınlan arasında kitaplaştı (1933). Ayrıca Kızıl Çağlayan “Bu Vatan Bizimdir” adıyla, yönetmen Nejat Saydam tarafından 1958 yılında film
yapıldı.
Nihad Sami Banarlı, 1953 yılında kurulan İstanbul Fetih Cemiyeti’ne girdi. Bu kuruluşa bağlı olan İstanbul Enstitüsü’nde müdür oldu. 1958 yılında Yahya Kemal Enstitüsü yayın işlerini yürüttü. Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı 1000 Temel Eser ve Çağdaş Türk Yazarları komisyonlarına üye ve başkan seçildi. 1971 yılında kurulan Kubbealtı Akademisi Kültür ve Sanat Vakfı’na Edebiyat Kolu Başkanı ve Akademi Dergisi müdürü oldu.
Nihad Sami Banarlı, 13 Ağustos 1974 tarihinde İstanbul’da 67 yaşında ölmüştür.
Kitapları:
Oyunlar:
1933 – Kızıl Çağlayan (manzum piyes)
1933 – Bir Yuvanın Şarkısı (manzum piyes)
– Sular Kararırken
– Yabancı
– Dumanlı Dağlar
– Son Vazife
– Bir Mâbed Yıkıldı
– Istırap Yarışı
Roman:
1949 – Bir Güzelliğin Romanı (Hürriyet Gazetesi’nde tefrika)
Ders Kitapları:
1940 – Edebî Bilgiler
1940 – Başlangıçtan Tanzimata Kadar Türk Edebiyatı Tarihi
1946 – Resimli Türk Edebiyatı Tarihi (2 Cilt)
1950 – Metinlerle Edebî Bilgiler
1951 & 1954 – Metinlerle Türk Edebiyatı Tarihi I, II, III
1955 & 1960 – Metinlerle Türk ve Batı Edebiyatı, I, II, III
1948 & 1975 & 1979 – Resimli Türk Edebiyatı Tarihi (2 cilt)
Edebiyat tarihi araştırmaları:
1933 – Dâstân-ı Tevârih-i Mülûk-ı Âli Osman ve Cemşid-ü Hurşid Mesnevisi (Ahmedî’nin Osmanlı tarihine dair manzum eserinin neşri)
Diğer eserleri:
1940 – Türkçenin Sırları
1933 – Dasitan’i Tevarih’i Müluk’i Ali Osman ve Cemşid ve Hurşid Mesnevisi (Ahmedi)
1959 – Yahya Kemal Yaşarken
1960 – Yahya Kemal’in Hâtıraları
1951 & 1954 – Şiir ve Edebiyat Sohbetleri
1984 – Tarih ve Tasavvuf Sohbetleri
1984 – Bir Dağdan Bir Dağa
1985 – Kültür Köprüsü, Süleyman Çelebi’den Mehmed Âkif’e
1985 – Kitaplar ve Portreler, Mehmed Âkif’ten Günümüze
1985 – Devlet ve Devlet Terbiyesi
1986 – İstanbul’a Dair
1986 – Îman ve Yaşama Üslûbu
1947 – Namık Kemal ve Türk Osmanlı Milliyetçiliği
1962 – Büyük Nazireler Mevlid ve Mevlid’de Milli Çizgiler
– Fatih’in Zafer Sırları