Kına Nedir? Kına (Lawsonia inermis), kınagiller (Lythraceae) familyasından çalımsı bir bitki ve bu bitkinin yapraklarının kurutulup öğütülmesiyle hazırlanan tozdur. Kına ağacının yapraklarının kurutulup öğütülmesi ile elde edilir.
Kına Nerede Yetişir? Kuzeydoğu Afrika kökenli olan bitki Kuzey Afrika, Hindistan ve Sri Lanka da yaygın bir biçimde yetiştirilir. Kına ülkemizde yetişmez. Dikenli ve beyaz çiçeklidir; yaklaşık 2-3 santim uzunluğunda, sivri uçlu ve esmer yeşil renkli yaprakları vardır.
Faydaları:
Saçları besler ve kuvvetlendirir.
Dolamaya sürülürse ağrısını hafifletir ve iyileşmesine yardımcı olur.
Uyuz ve egzamaya karşı faydalıdır.
Ayak terlemesini ve kokusunu engeller.
Guatıra sürülürse faydası görülür.
Ağızdaki yaraları ve deri çatlaklarını iyileştirir.
Baş ağrısına karşı da faydalıdır.
Nasıl Kullanılır? Genellikle lapa haline getirilip haricen süs ve boya maddesi olarak kullanılır. Özellikle ele ve saça kına yakmak oldukça yaygındır. Alerjik derilerde egzamaya neden olabilir. Çeşitli boyar maddeler ve tanen içeren yapraklar toz haline getirildikten sonra saç, tırnak ve parmakların boyanmasında kullanılır. Ayrıca Türk örf ve adetlerinde gelin ve damatlara askere gönderilen erkeklere kına yakılır.
Boyadığı dokuya kızıl renk veren kına tozu ticarette başlıca esmer ve yeşil kına olmak üzere iki tipte bulunur. Yeşil kına saf kına değildir.
Ahmet Maranki’den Kınanın Faydaları:
*Kına, mayalı hamur, tereyağı üçü eşit olarak alınır, lapa haline getirilip, guatırın üzerine bağlanırsa guatırı eritir.
*Kına, tuzsuz tereyağı ile merhem yapılır, uyuz ve egzamaya sürülürse giderir.
*Kına, kaynatılarak yanıklar pansuman yapılır, sıcak olarak ağız gargara edilirse ağızdaki yaraları ve çatlakları şifaya kavuşturur.
*Kına, kaynatılır, suyu içilirse sarılığa, idrar zorluğuna şifa verir, kumları döker, gastrit ve kolite karşı şifa verir.
*Kına, tuzsuz tereyağı ile hamur yapılır ve apse üzerine konulursa fayda sağlar.
*Sirke ve kına hamur yapılarak ayağın altına sürülürse bu da harareti derhal aşağı atar ve keser.
*Kına, sirke ve arpa unu lapa haline getirilip ayak ve ayak parmaklarına sürülürse bu bölgedeki sancıları azaltır.
*Kına su ile hamur yapılıp ayaktaki yaralar üzerine konulursa şifa bulunabilir.
*Ayak terlemelerinde kına pudra olarak kullanılırsa iyi neticeler alınabilir.
*Kına kaynatılarak elde edilen su ile gargara yapılırsa bademcik iltihabında şifa bulunabilir.
*Kına, tuzsuz tereyağı ile macun yapılır birer kaşık yutulursa bağırsak iltihabına faydalı olur.
*Öksüz odu ve kına macun yapılır ve basur üzerine konursa şifa sağlar.
*Kına ve tuzsuz tereyağı ile merhem yapılır ve cerrahi yaralar üzerine konulursa iyileştirir.
*Kına su ile hamur yapılıp burun şişliği üzerine konulursa şifa bulunabilir.
*Kına hamur yapılık ayak altına sürülürse çiçek hastalığına iyi gelir.